Prowadzenie postępowania cywilnego wymaga opłacenia kosztów sądowych, na które składają się zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w postępowaniu cywilnym (w skrócie – KSCU): opłaty sądowe i wydatki.
Koszty możemy podzielić na następujące rodzaje opłat sądowych:
- stałe (pobierane w sprawach o prawa niemajątkowe i we wskazanych w ustawie sprawach o prawa majątkowe – są to opłaty ustalone w jednakowej wysokości niezależnie od wartości przedmiotu sporu, nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 5000zł);
- stosunkowe (pobierane w sprawach o prawa majątkowe – 5% wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 zł);
- podstawowe (pobierane kiedy przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej – wynosi 30 zł);
- tymczasowe (pobierane w sprawach o prawa majątkowe, jeśli nie da się ustalić wartości przedmiotu sporu – co do zasady w przedziale od 30 zł do 1000 zł);
- ostateczne.
Katalog wydatków zawiera artykuł piąty ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Jest to katalog otwarty.
Zwolnienie z kosztów sądowych
Ze względu na wysokość kosztów sądowych, do których zalicza się nie tylko opłaty składane przy samym wniesieniu pozwu do sądu, ale także wydatki ponoszone w trakcie toczącego się postępowania (np. opinie biegłych, koszty oględzin itp.), wielu poszkodowanych rezygnuje z dochodzenia swoich praw w sądzie.
Osoba, która nie jest w stanie ponieść kosztów procesu w całości lub części bez uszczerbku dla utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, może wystąpić do sądu z wnioskiem o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych. We wniosku tym należy uzasadnić przyczyny niemożności poniesienia kosztów procesu. Do wniosku załącza się oświadczenie o stanie rodzinnym, w którym wnioskodawca jest zobowiązany wskazać wszystkie składniki swojego majątku. Poniżej wklejam link, z którego można pobrać wzór oświadczenia.
Sąd lub referendarz sądowy wydaje następnie orzeczenie o zwolnieniu od kosztów sądowych bądź też oddala wniosek strony i wzywa do uiszczenia opłaty. Zwolnienie na wniosek może być całkowite lub częściowe (art. 100 ust. 2 i art. 101 KSCU).
Zobacz też: Jakie błędy medyczne są najczęściej popełniane w Polsce?
Kancelaria Adwokacka Adwokat Danuta Knapik 